จากบทที่ 1 ฉันได้เล่าสิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน และการคาดการณ์สิ่งที่จะเปลี่ยนแปลงไปในอนาคต แต่ถึงแม้ปัญญาประดิษฐ์จะมีโอกาสในการทำงานแทนแรงงานสมองของมนุษย์ ความสามารถของมนุษย์ก็ยังมีอีกหลายทักษะที่ AI ทำแทนไม่ได้ โดยเฉพาะการตระหนักในจริยธรรม ความฉลาดทางวัฒนธรรมและการมีสำนึกถึงความหลากหลาย การทำงานร่วมกันเป็นหมู่คณะ การสื่อสารระหว่างบุคคล ความฉลาดทางอารมณ์และการเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น การประเมินและตัดสินใจที่ซับซ้อน และทักษะอื่น ๆ อีก ในบทนี้ ฉันจะเล่าถึง 3 ประเด็น เกี่ยวกับการพัฒนาทักษะ ทั้ง Hard Skill และ Soft Skill ที่จำเป็นในยุคปัจจุบัน และอนาคต ได้แก่
ทักษะหลักที่พนักงานต้องการพัฒนาในยุคปัจจุบัน (ปี ค.ศ. 2023)
ทักษะที่มนุษย์จำเป็นต้องพัฒนา (Skill evolution) ใน 5 ปีต่อจากนี้ (ปีค.ศ. 2023–2027) 3
ทักษะที่อุตสาหกรรมชั้นนำต้องการเพิ่มขึ้นในปี 2023–2027
ทักษะหลักที่พนักงานต้องการพัฒนาในยุคปัจจุบัน (ปีค.ศ. 2023)
World Economic Forum, Future of Jobs Survey 2023 ได้ทำการจัดอันดับและเรียงลำดับทักษะที่พนักงานต้องการซึ่งมีความจำเป็นสำหรับการทำงานในองค์กร มีรายละเอียด ดังนี้ ทักษะหลักในปี ค.ศ. 2023 คือ (1) การคิดเชิงวิเคราะห์ (Analytical thinking ) (2) ทักษะความคิดสร้างสรรค์ (Creative thinking ) (3) ทักษะการรับรู้ความสามารถของตนเอง ความยืดหยุ่น และความคล่องตัว (Resilience, flexibility and agility ) (4) แรงจูงใจและความตระหนักรู้ในตนเอง (Motivation and self-awareness) (5) ความสงสัยใคร่รู้และการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง (Curiosity and lifelong learning) โดย 2 ทักษะแรก จัดอยู่ในหมวดหมู่ ทักษะการรู้คิด (Cognitive skills) หมายถึง ความสามารถในคิดและการเรียนรู้ ส่วน 3 ทักษะต่อมา จัดอยู่ในหมวดหมู่การรับรู้ความสามารถของตนเอง (Self-efficacy) และยังมีอีก 21 ทักษะที่พนักงานต้องการพัฒนา
ส่วนทักษะที่นายจ้างต้องการมากที่สุดจากนายจ้างในอีก 5 ปีข้างหน้า
ได้แก่ การคิดเชิงวิเคราะห์ (analytical thinking) ความเห็นอกเห็นใจและการฟังอย่างกระตือรือร้น (empathy and active listening) ความเป็นผู้นำและอิทธิพลทางสังคม (leadership and social influence)
ทักษะที่มนุษย์จำเป็นต้องพัฒนา (Skill evolution) ใน 5 ปีต่อจากนี้ (ปีค.ศ. 2023–2027)
เนื่องจากปัจจุบันมีแนวโน้มของการแก้ปัญหาที่ซับซ้อนในสถานที่ทำงานเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ รวมทั้งหลายองค์กรยังต้องการคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ และความสามารถในการคิดวิเคราะห์ ดังนั้น 5 อันดับทักษะแรกที่หลายองค์กรต้องการ จึงประกอบไปด้วย คนที่มีทักษะต่อไปนี้ (1) ทักษะความคิดสร้างสรรค์ (Creative thinking) (2) การคิดเชิงวิเคราะห์ (Analytical thinking) (3) ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล (Technological literacy) (4) ความสงสัยใคร่รู้และการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง (Curiosity and lifelong learning) (5) ทักษะการรับรู้ความสามารถของตนเอง ความยืดหยุ่น และความคล่องตัว (Resilience, flexibility and agility)
ตามผลการสำรวจความคาดหวังจากบริษัทและองกรค์ต่าง ๆ ระบุว่า ทักษะประเภท ความคิดสร้างสรรค์ (creative thinking) การคิดวิพากษ์ (critical thinking) การรู้เทคโนโลยี (technology literacy) จะได้รับความสำคัญขึ้นในอนาคต ส่วนทักษะประเภทงานฝืมือ งานบริการที่อาศัยการใช้แรงงานมนุษย์จะได้รับความสำคัญที่น้อยลง แต่เมื่อนำมาจับคู่กับทักษะที่อุตสาหกรรมแต่ละประเภทต้องการเพิ่มขึ้นในปีค.ศ. 2023–2027 (Top industries for increasing skill requirements, 2023–2027) จะเห็นได้ว่า (1) กลุ่มงานให้บริการด้านการดูแลสุขภาพ การบริการส่วนบุคคล และความเป็นอยู่ที่ดี (Care, Personal Services and Wellbeing) (2) กลุ่มงานสายอิเล็กทรอนิกส์ (Electronics) และ (3) กลุ่มงานสายน้ำมันและพลังงาน (Oil and Gass) ยังต้องการคนที่มีทักษะในการสื่อสารกับลูกค้าทั้งทางตรงและทางอ้อม เช่น การตลาดและการให้บริการลูกค้า (Engagement Skills) ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล (Technology Skills) ทักษะที่อาศัยแรงงานมนุษย์ (Physical Abilities) และทักษะการจัดการ (Management Skills) เพิ่มขึ้น
ทักษะที่ต้องพัฒนาตัวเองจะเห็นได้ว่าเป็นสิ่งที่ AI ยังทำแทนมนุษย์ไม่ได้ แต่มนุษย์พร้อมหรือไม่กับการยอมรับว่า ต้องพัฒนาตัวเองแล้วนะ ต้องเรียนรู้ไปอีกเรื่อย ๆ ทั้งด้านความสามารถพิเศษ (Talent) ความรู้ และทักษะ (Knowledge and Skill) เพื่ออยู่กับความเปลี่ยนแปลงที่โลกภายนอกกำลังพัฒนาอยู่ ทั้งด้านเทคโนโลยี (Technology) สภาพเมือง (Capital) หากใครเริ่มมีไอเดียว่าอยากเรียนรู้ ฝึกฝนทักษะด้านไหนอยู่ สามารถเขียนสะท้อนไอเดียของตัวเองได้ ต่อไปนี้
สิ่งที่สนใจ : …………………………………………………………………………………….
สิ่งที่อยากพัฒนาในช่วงเวลาอันใกล้นี้ : ……………………………………………………
อ่านทั้งหมดที่ NEO ACADEMY 2024 OFFICIAL ANNUAL E-BOOK